Heupfractuur

Ten gevolge van botontkalking (osteoporose) treedt er, meestal na een banale val, een breuk op van de heup. Dit veroorzaakt veel pijn, zodat de patiënt met een ambulance naar het ziekenhuis moet worden gebracht. Ook bij jonge mensen zonder osteoporose kan de heup breken maar dan meestal ten gevolge van een (ernstige) directe val op de heup.

Op de dienst Spoedgevallen wordt de patiënt onderzocht. Het meest opmerkelijke hier is een verkorting en naar buiten draaien van het gebroken been. Daarnaast  is bewegen van het been onmogelijk en zeer pijnlijk. Vervolgens wordt een röntgenfoto van de heup en het bekken gemaakt om te bevestigen dat de heup gebroken is en om te bepalen welk type breuk het betreft.

We maken onderscheid tussen twee soorten heupfracturen, afhankelijk van de plaats waar de heup gebroken is. Het type breuk, maar ook het fysieke activiteitsniveau en de leeftijd van de patiënt bepalen welke behandeling gekozen zal worden. We maken onderscheid tussen de subcapitale (of femurhals) fractuur - waarbij de breuk zich in de hals bevindt en de kop van de heup afbreekt,  en de pertrochantere heupfractuur,  waarbij de breuk zich onder het niveau van de hals bevindt.

Op de dienst Spoedgevallen wordt een huidtractie aangelegd. Dit is een speciaal verband dat met een gewicht aan het been trekt om de breuk te stabiliseren tot de operatie. 

Het type operatie is afhankelijk van de plaats waar de heup gebroken is. 

De subcapitale of femurhalsfractuur

Bij dit type breuk is de behandeling afhankelijk van de leeftijd en het activiteitsniveau van de patiënt. Bij jonge patiënten met een goede botkwaliteit kan ervoor gekozen worden de heup te herstellen met behulp van schroeven of met een plaat (osteosynthese). Het voordeel van deze techniek is dat de eigen heup bewaard wordt. Men moet er wel rekening mee houden dat de eerste zes weken niet volledig gesteund mag worden tot de breuk genezen is. Daarnaast is er ongeveer 20 % kans dat de heupkop nadien inzakt (avasculaire necrose), zodat alsnog een heupprothese geplaatst dient te worden.

Osteosynthese met drie schroeven (links) en met DHS plaat (rechts)

Bij patiënten ouder dan vijftig tot zestig jaar zal meestal voor een heupprothese gekozen worden. Dit enerzijds omwille van de botkwaliteit en anderzijds gezien de goede resultaten met een heupprothese. Meestal wordt voor een totale heupprothese gekozen waarbij een kom en een steel geplaatst worden. Bij oudere patiënten kan voor een biarticulaire heupprothese gekozen worden waarbij enkel de kop vervangen wordt. Het voordeel van deze prothese is dat het risico dat de prothese uit de kom schiet minder groot is. Beide types prothesen worden op onze dienst via een minimaal invasieve toegang geplaatst door Dr. M. Raaijmaakers en Dr. J. Van Overschelde.

De pertrochantere fractuur

Bij dit type fractuur is er een breuk in het dijbeen (femur) zelf, dus onder het niveau van de femurhals. Deze breuken worden behandeld met een osteosynthese. Deze operatie wordt uitgevoerd met een plaat en schroeven of een nagel die in het dijbeen geplaatst wordt. Bij dit type breuk mag meestal de eerste zes weken niet volledig gesteund worden. 

De dag na de operatie zal gestart worden met de revalidatie door de kinesist. De opname duurt ongeveer een week. Nadien kan u terug naar huis indien de thuissituatie dit toelaat. Zoniet is een opname in een revalidatiecentrum mogelijk. 

Sinds januari 2012 beschikt het ASZ in Wetteren over een eigen revalidatiedienst. Aangezien het meestal een osteoporotische breuk betreft, is het belangrijk om dit na te kijken en zo nodig te corrigeren. De osteoporoseverpleegkundige op de raadpleging Reumatologie kan u hier verder mee helpen.